اتصال الیت و پیچ الیت

پیچ الیت چیست ؟

درگذشته جهت اتصال قطعات مختلف چوب و فرآورده های چوبی از پیچ چوب و کمی پیش تر از انواع دوبل های چوبی استفاده می شد . اما امروزه با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در صنعت استفاده از گونه جدیدی از اتصالات با نام مستعار پیچ الیت رواج یافته است.

پیچ های  mini fix  که امروزه بیشتر با نام پیچ های الیت در بازار مشهور هستند در سال 1980 در شرکت  HAFELE  ابداع و تولید گردید. این دسته از پیچ ها به مرور به ایده ای مناسب برای اتصال با ضریب امنیت بالا و استاندارد در صنایع چوب تبدیل شد. پیچ های الیت قابلیت نگهداری و اتصال دو قطعه را به صورت دایمی و یا موقت حتی بدون استفاده از پیچ های معمولی مانند پرچ،پیچ خودکار و …. را دارا می باشد

انواع اتصالات چوبی

اتصالات در صنایع چوب

اتصال واژه ای است عربی و به معنای رسیدن واتصالات جمع آن بوده است و در اصطلاح چوب عبارتند از بند وبست دادن دو یا چند قطعه چوب در یکدیگر ومقید کردن آنها برای دست یابی به محصول چوبی مورد نیاز از آنجایی که می توان مصنوعات چوبی را یکدیگر و یک تکه و یک پارچه تهیه نمود از این روسعی می گردد..

که با استفاده از قطعات چوب ومتصل نمودن آنها به یکدیگر به لوازم و وسایل مورد نیاز دست یافت. چوبهای یک تکه را بدان لحاظ نمی توان در ساخت وسایل چوبی بکار برد که اولا:حجم ساخت و غیر قابل حرکت در پاره ای از کار ها خواهند ثانیا:مسایل رطوبتی چوب همواره،برای مصنوعات چوبی مشکل افرین خواهد بود ثالثا:در بعضی از زمینه های کاری چوب در جهت راه وبی راه قرار خواهد گرفت و در نتیجه شکننده و غیر قابل استفاده و از همه مهمتر ساخت با چوب یک تکه مستلزم قطر زیاد وحجم زیاد کار وهزینه بالا خواهد بود .و در پایان محصول تولید شده از زیبایی بر خور دار است ولی از مقامت واستحکام کافی بر خوردار نیست.و اساسا وسایل وابزار برای انجام این قبیل امور در اختیار نیست.

مقدمه اتصالات چوبی :

علاقه روز افزونی  برای ساخت ساختمان های کنده ای در میان افراد نواحی جنگلی دیده میشود. این طیف ساختمانها در بر گیرنده ی منازل ساده و کوچک تا ساختمان های بزرگ و دائمی میباشد.

چوب یکی از اولین موادی است که بطور طبیعی و فراوان در دسترس بشر قرار داشته است.از این رو تاریخ استفاده از آن به زمانهای خیلی دور می رسد.نا آشنائی انسانهای قدیم به ادوات مناسب جهت تبدیل این جسم،به طوری که تاریخ نشان می دهد،مصرف آنرا محدود می ساخته ولی با پیشرفت زندگی و امکانات بهتر تبدیل چوب به صورت­های مختلف هر چه بیشتر توسعه یافته است.

بطور کلی مصارف چوب در گذشته هم شکل سنتی خود را حفظ کرده بود و از قرنهای متمادی بدون تغییر وتحول چشم گیری در جوامع انسانی رایج بوده است.این مصارف شامل استفاده ازچوب در تهیه؛دسته افزار،گهواره،خانه سازی، تختخواب، نرده بام،وسائل کشاورزی،کشتی و قایق سازی،وسائل نخ ریسی و بافندگی،وسائل جنگی و شکار،میز و نیمکت،دروپنجره سازی و گاری سازی،تابوت سازی و سوخت،بوده است.

تالار های بزرگ شوش وتخت جمشید دیوارهای سنگی وآجری داشت. اما با شبکه تو در تو وجالب وتیرهای چوبی پوشیده شده بود. در سال 1938 تیرهای ذغال شده به قطر 17 تا 25 سانتیمتر از زیر خاک بیرون آورده شد. تیرهای سقف روی ستونهای سنگی یا چوبی قرار گرفته بود و در یکی از این سنگها منقور داریوش می بینیم که در روی تخت کنده کاری   شده ای که ضاهرا از چوب ساخته شده نشسته، ودر باریان را پذیرفته است در زمان پادشاهی ساسانیان 212 تا 615 میلادی ووقتی که طاقهای ضربی وگنبدی جانشین بامهای تخت گردید میله می شد به هنگام هجوم اعراب _در حدود 650 میلادی حرفه چوب بری رونق فراوان گرفت مسجد ها اول دارای ستون وسقف چوبی بودند

درجه بندی چوب برای اتصال :

میدانیم که تنه درخت مقداری معایب طبیعی رشد دارد که به چوب آلات استحصالی منتقل میشود.مانند تابیدگی الیاف ،گره ها و الیاف عرضی یا مورب که از مخروطی بودن تنه ناشی می شود.علاوه بر ان،معایب دیگری از قبیل پوسیدگی ،ترک وشکاف در چوب به وجود می اید. در معایب مقاومت و کیفیت چوب را کاهش می دهد:به همین جهت باید کیفیت مکانیکی چوب را با توجه به این معایب تعین کرد. این عمل را درجه بندی کردن چوب می گویند .چوب الات را با در نظر گرفتن خوصیات ظاهری آنها درجه بندی می کنند.این روشی قدیمی است که هنوز هم رواج دارد وبه درجه بندی بندی نظری معروف است.و برای آن قواعدی نیز تدوین کرده اند .امروزه در بعضی از کشور ها درجه بندی چوب آلات ساختمانی سوزنی برگان را با ماشین انجام می دهند که علامت قردادی تعین می کندد .و این علامت را درجه بندی کننده روی چوب می زند. که وسیله اطمینان در دادو ستد و کنترل کیفیت اجزای ساختمانی ساخته شده از آن است.

ضرورت اتصالات:

استفاده از اتصالات می تواند در ساخت مصنوعات چوبی به سازنده کمک شایانی توجه ای نماید. انواع سازه ها را می توان به سادگی ساخت و اتصلات دارای ویژگیهای زیر می باشد:

-استفاده از کمتیرین میزان چوب

- استفاده از کمترین وقت

- ایجاد مقاومت بالا

- ایجاد زیبایی بیشتر وتنوع ساخت برای یک نوع محصول

- پایین بودن هزینه به پاس استفاده از چوبهای با ابعاد کوچکتر 

قدیمی ترین وسیله اتصال قطعات چوب میخ است . ودر اندازه و شکلهای مختلف سر،بدنه و نوک تولید می شود. شکلهای نمونه از سر و بدنه انواع میخ را می توان در شکل دید .

با توسعه کاربرد وسلیل ماشینی بیشتر در خطوط تولید انبوه و فروارده های چوبی ،مانند چکش بادی،ساخت و مصرف میخ های دو سر و عرضه میخی خشاب شده به بازار رایج شد.

کاربرد میخ روی اجزای چوبی ساختمان محدئد به اتصلاتی است که در انها ضخامت عضو فرعی اتصال کم باشد مانند-کمبه کوبی و اتصال مهار بند به ستون های کلاف دیوار.

کاربرد پیچ در اتصال

چسبها موادی هستند که با به کاربردن آنها دو یا چند قطعه به هم متصل می شود . .معمولا نجار،سریشم که از استخوان و تکه های چرم ساخته شده است به کار می رود. برای کار های ظریفتر سریشم ماهی ترجیح دارد .سریشم حیوانی از جوشاندن  قطعات استخوان ،پوست ، شاخ، سم، شیرو خون  حیوانات تهیه می شوند .در شهرستانها شمال ایران تهیه  می شود و کیسه هوای خاویار،ماده اولیه آنست.برای سریشم زدن نجار تعدادی قید (گیره، پیچ دستی، تنگ) در اختیار دارد. 

اتصالات از قدیم ایام توسط صنعت گران و طراحان چوبی طراحی و بدست اجرا سپرده شده است و گذشت زمان اتصالات تکامل یافته واز انواع ساده و به انواع پیچیده و مستحکم تبدیل گشته  وامروزه علاوه بر اتصالات که در گذشته بر روی چوب زده می شد از اتصالات فلزی نیز استفاده می شود،خوصصا در ساخت وسایل صفحه ای کاربرد اتصال دهنده مدرن حائز اهمیت است.اتصالات در صنعت چوب بر سه دسته تتقسیم می شود و این سه دسته عبارتند از:

اتصال عرضی(پهلو به پهلو)

اتصال طولی(سر به  سر)

اتصال  گوشه ای یا زاویه ای

اتصالات عرضی:

ان دسته از اتصالات هستند که موجب تزایه سطح می گردد بر این اساس ناچار هستیم در اتصالات عرضی دو یا چند تخته در کنار یکدیگر درز می شوند و در محل درز بر روی آنها اتصال زده می شوند وعبارتند از اتصال با درز ساده وپشت بند، اتصال قلیف ،اتصال دوبل ، اتصال کام وزبانه جداگانه و اتصال نیم نیم .در اینجا قبل از اینکه اتصالات عرضی وانواع آن گفته شودبه اصل درز کردن چوب اشاره شود.از یک گونه و یک جنس  -ب-از چوب جوان با چوب جوان –ج- چوب پیر با چوب پیر

چون چوبها از لحاظ رطوبتی وگونه متفاوت هستند .همکشیدگی واکشیدگی متفاوت بر این اساس سعی می شودکه با رعایت گونه وجنس چوب نسبت به چوب جوان وچوب پیر توجه کرد.

درون چوب با درون چوب وبرون چوب با برون چوب:درون چوب عبارتند از:قسمت مرده گیاه که مواد زاینده گیاهی آن در آن تجمع می یابد ودارای رنگ روشن بوده،و قسمت زنده فعال گیاه محسوب می شود.

برون چوب عبارتند از: دارای رنگ روشن بوده وقسمت زنده فعال درخت محسوب می شود.در نتیجه نمی توان این دو چوب را در یک گونه کنار هم درز نمود چون دارای واکشیدی های نا مساوی می باشند.لذا رعایت این که درون چوب با درون وبرون چوب با برون چوب درز نماید متصل نمایند در هر کارومصنوعاتی قابل توجه می باشد

چوبهای شعاعی با چوبهای شعاعی و چوبهای مماسی با مماسی که آن دسته از چوبهایی هستند که جهت برش آنها در تنه درخت ازبیرون به طرف مغز درخت می باشد (هم جهت با پره های چوبی)و چوبهای مماسی چوبهایی هستند که خط برش مماس بر دوایر سالیانه میباشد.

چوبهای یک تکه را بدان لحاظ نمی توان در ساخت وسایل چوبی بکار برد. اتصالات از قدیم ایام توسط صنعت گران و طراحان چوبی طراحی و بدست اجرا سپرده شده است و گذشت زمان اتصالات تکامل یافته واز انواع ساده و به انواع پیچیده و مستحکم تبدیل گشته  وامروزه علاوه بر اتصالات که در گذشته بر روی چوب زده می شد از اتصالات فلزی نیز استفاده می شود.

خرپاها از مفید ترین فرم ساختمانی هستند که در انواع ساختمانها وماشینها به کار می رود از لحاظ ساختمانهای خرپایی،در مقابل نیروهای واردآمده مقاومت بسیاری دارند واز لحاظ اقتصادی نیز ساختن آنها مقرون به صرفه است .اتصال میله های خرپاها به یکدیگر چنانچه فلزی باشند ،به وسیله میخ وپیچ انجام می گیرد .وچنانچه خرپای چوبی باشد،اتصالات آنها به سقفهای با دهانه های زیاد ونیز پله ها به کار می برند سنگین ،مثل جرثقیلها،نیز از خرپا استفاده میکنند.

ویزگی اتصال خوب در صنعت چوب

یک اتصال  چوبی خوب

 امروزه با وجود شرایط اقتصادی و وضعیت بازار های کسب کار به خصوص در صنعت چوب که بازار هدف ما و بسیاری از اهالی کسب کار در این زمینه است بسیاری از افرادی که مشغول در این صنعت هستند به دنبال قیمت تمام شده می باشند که اولا بتوانند یک قیمت تمام شده پایین با بیشترین سود و کمترین هزینه هایه ممکنه را نصیب بازار هایه خود کنند پس اولین فاکتوری که این تولید کننده برای کمتر هزینه کردن در نظر میگیرد قیمت کم تمام شده در مواد اولیه است پس یک تولید کننده ترجیح میدهد تا کمترین هزینه را ببرد یکی از مهمترین فاکتور هایی که تولیدکننده برای خود ملاک قرار می دهد اتصالات مورد استفاده در محصول خود است اغلب تولید کنندگان بر این فرض هستند که باید از یک اتصالی استفاده کنند که قیمت بسیار پایینی داشته باشد 

چگونه MDF استاندارد با فرمالیدهید کم را از MDF غیر استاندارد تشخیص دهیم؟

 1- نظر باینکه رنگ رزین فرمالیدهید بعد از ترکیب با خورده چوب متمایل به کهربایی می گردد با نگاه کردن به گوشت تخته MDF از پهلو هر چه رنگ چوب روشن تر و نزدیک تر به سفیدی باشد MDF حاوی فورمالیدهید  کمتری است.
 2- درخواست برگ استاندارد از فروشنده یا وارد کننده ، این امر بیشتر مربوط به گمرک و مسئولین و محیط زیست می گردد.
 3- ابعاد MDF به خصوص عرض MDF : عرض MDF استاندارد می بایست 1220 میلیمتر و طول آن می تواند از 2440 میلیمتر تا 4500 میلیمتر حتی تا 7000 میلیمتر متغیر باشد. اما مهم عرض ثابت 12200 میلیمتر است که کارگر با دست کشیده بتواند دو لبه MDF را لمس و جابجا نماید ، عرض کمتر موجب خستگی بیشتر ماهیچه ها  و عرض بیشتر موجب کشیدگی ماهیچه ها و آسیب به کمر و پشت می گردد.

استاندارد های ام دی اف

 استاندارد های ام دی اف از نظر مقدار مصرف فرمالیدهید (Formaldehyde)
 مقدار انتشار فرمالیدهید بصورت بخار اوره از ام دی اف های نسل قدیم (معمولی) بسته به مقدار و نوع چسب متفاوت است براساس استاندارد EN 622-1 کلاس E2 مقدار انتشار فرمالیدهید ام دی اف نباید بیشتر از 300 میلیگرم در یکصدگرم ام دی اف باشد.
 این کلاس ام دی اف قابل کاربرد در مبلمان و داخل خانه بشرط تهویه کامل و مناسب است.
 براساس استاندارد EN 622-1 کلاس E1 مقدار انتشار فرمالیدهید می بایست 9 میلیگرم در هر یکصد گرم  باشد. تا این ام دی اف قابل مصرف در مکانهای مسکونی باشد.

مشخصات فنی ام دی اف

 4100 × 1830 میلیمتر
 3660 × 1830 میلیمتر             در ضخامت های 3 ، 4 ، 6 ، 8 ، 10 ، 12 ، 16 ، 18 ،
 2440 × 1830 میلیمتر             20 ، 25 ، 32 ، 38 میلیمتر
 2440 × 1220 میلیمتر
 که پرمصرف ترین ضخامت ها 3، 8 ، 12 ، 16 و 18 میلیمتر می باشد و معمولا ضخامت 32 میلیمتر از چسباندن 2 صفحه 16 میلیمتر حاصل می شود ابعاد کلاس ام دی اف های نسل جدید پیشرفته 2440 × 1220 میلیمتر به ضخامت های گوناگون تا 60 میلیمتر می باشد. ام دی اف 3 میلیمتر برای درب سازی و ام دی اف 5 میلیمتر برای پوشش دیوار مصرف دارد ام دی اف های بسیار نازک 1/8 میلیمتر تا 2/5 میلیمتر و از 2/5 تا 6 میلیمتر بر اساس استاندارد EN 622-5 کاربرد های مختلف از جمله کف کشوها، پشت کابینت ها ، رویه درب ها و  دیوارکوب ها ، پوشش های سقف ، غرفه های نمایشگاهی ، صنایع اتومبیل سازی ، رویه لاستیک زاپاس ، پشت صندلی ، تولید تخته های انحنا دار و غیره دارد.
 ام دی اف های ضخیم طبق استاندارد EN 622-5 به کلاس های 30-45 میلیمتر و 45- 60 میلیمتر تقسیم می  شود و جهت ساخت سازه های معماری ، ستون ها ، پایه های بنر ، طاقها ، رویه کاری کابینت ، کف نیمکت و غیره است.

روش های استفاده از MDF در صنعت

MDF به صورت خام یا روکش شده در تولید مبلمان ، کمد ، تخت، کابینت آشپزخانه، جاکتابی، میز و صندلی ،  پوشش دیوار ، پوشش سقف ، انواع قفسه، کف پوش بصورت پارکت و تایل و ... ، وایت برد، بیل برد، و هر کجا که چوب و تخته مصرف دارد مصرف می شود. بیشتر ام دی اف روکش شده یا رنگ شده مورد مصرف دارد بطور خلاصه موارد مصرف عبارتند از :
:: ورق های خام بدون روکش
:: ورق روکش شده و لبه های ابزار خورده
:: پروفیل های روکش شده یا خام
:: چسباندن پروفیل های ام دی اف روی صفحات

خصوصیات فیزیکی و مکانیکی MDF

1- دامنه وسیع دانسیته (وزن مخصوص) ضخامت و ابعاد قابل تولید از ضخامت 3 میلیمتر تا 60 میلیمتر
 2- قابلیت ابزار خوری و ماشین کاری و سنباده زنی و روکش شدن
 3- ساختار یکنواخت و سطوح صاف و متراکم
 4- قابلیت شکل پذیری و لبه های صاف
 5- عدم وجود معایب چوب (گره ، ترک ، رگه و ...)
 6- قابلیت انجام روسازی های مختلف از قبیل انواع روکش های چوبی و غیر چوبی ، رنگ آمیزی و غیره
 7- پایداری ابعاد و مقاومت به فشرده شدن
 8- زیبایی ظاهری ، طبیعت ملایم و ظرافت و کاملا شبیه چوب
 9- قیمت مناسب
 10- تنوع تولید ، سایز شده، روکش شده ، نقش برجسته، قالب گیری شده، ابزار خورده، پروفیل شده ، با دانسیته های مختلف، مقاوم در برابر رطوبت ، آب ، آتش ، قارچ و حشره و نهایتا MDF های خاص نسوز،  واترپروف، آنتی باکتریال، اکولوجیکال، آب گریز و... می توان تولید نمود.

مقایسه MDF با چوب طبیعی

 MDF در مقایسه با چوب طبیعی ساختار یکنواخت بهتری داشته و فاقد گره و رگه می باشد . اما از نظر کاربرد  مثل چوب طبیعی و چوب های مصنوعی رشته ای (فیبر ، نئوپان و ...) قابل سوراخکاری ، پرداخت ، برش ، چسب کاری ، رنگ پذیری و پیچ و میخ شدن و روکش شدن است. لذا مثل چوب طبیعی می تواند کاربرد مشابه ای در درودگری داشته باشد اما نمی تواند پیچ و میخ را بخوبی چوب طبیعی نگهدارد ، بهترین اتصال برایMDF پیچ و مهره های T-NOTS و پیچ های خودکار و میخ های مورد مصرف در دستگاه های بادی نیوماتیک (Penomatic) می باشد، یک نوع MDF نسل جدید پیش ساخته قابلیت بمراتب بهتری برای پیچ و میخ کاری  دارد.

انواع ام دی اف

ام دی اف به انواع مختلفی تقسصیم می شود که به شرح زیر است:

 MDF نازک:
 این تخته‌ها به کلاسهای خیلی نازک از 5/2 تا 6 میلی متر و 4 تا 6 میلی متر تقسیم میشود. از موارد کاربرد عمومی MDF های نازک، کف کشوها، پشت کابینت ها، رویه درها و... می باشد. تمام رو سازی قابل انجام روی MDF معمولی روی MDF نازک نیز اجرا میشود. از سایر موارد کاربرد  MDFهای نازک عبارتند از: دیوار کوب ها، پوشش های سقف، غرفه های نمایشگاهی، صنایع اتومبیل سازی، رویه لاستیک زاپاس(یدک) پشت صندلی، رویه در، تولید تخته های انحناء دار و ... می باشد.

MDF ضخیم :
 MDF های ضخیم طبق استاندارد به کلاسهای 45-30 میلی متر و 60-45 میلی متر تقسیم شده اند و جهت ساخت سازه های معماری، ستونها، پایه های میز ، طاقها، رویه کاری (کابینت)، کف نیمکت و کلا" مواردی که صفحات ضخیم و بزرگ با خواص ماشین کاری (خصوصا" عمیق) مسطح و با سطوح صاف نیاز است ، استفاده می شوند.